Lorisis > Bilgi > Dünyanın En Eski Yapıları
Eski yapılar hakkında hem sihirli hem de gizemli bir şeyler var. Savaşların izlerini taşıyan bir koridordan geçerken, keşfedilmemiş ve unutulmuş bir yol boyunca yürürken veya telefonunuzda tarihi yapıların resimlerine göz atarken, binanın hayranlık uyandıran güzelliğine ve harikasına karşı koymak mümkün değil. Çünkü dünyanın en eski binalarının birçoğu, onları kullanan erken uygarlıklar için ve bugün hala onları araştıran arkeologlar için büyük önem taşıyor.
Knossos Sarayı
Knossos Sarayı, Yunanistan’ın Girit adasında bulunan antik bir saraydır. MÖ 2000-1400 yılları arasında Girit adası üzerinde zirve yapan Minoan medeniyetinin yönetim ve siyasi merkeziydi. Saray, merkezi bir avluya, bir taht odasına, bir kraliyet yerleşimine ve birkaç daha küçük odaya ve koridora sahip büyük bir komplekstir. Freskler, sütunlar ve yerleşik depolama alanları da dahil olmak üzere sofistike mimari tasarımıyla ünlüdür.
Su Nuraxi, Barumini’de
Su Nuraxi, Barumini, Sardinia, İtalya’da bulunan bir ön-Nurajik arkeolojik alanıdır. İtalya’nın Sardinia adasında yer alan Nurajik medeniyet tarafından M.Ö. 16. ve 13. yüzyıllar arasında inşa edilen eski yapıların bir kompleksidir. Su Nuraxi, UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alıyor ve Sardinia’nın Nurajik mimarisinin en önemli örneklerinden biri olarak kabul ediliyor.
Van Kalesi
Van Kalesi, Van’da bulunan bir Orta Çağ kalesi olarak da bilinir. Kale, günümüzdeki Türkiye ve İran’ın bazı bölgeleri üzerinde hüküm süren güçlü bir Ermeni krallığı olan Van Krallığı tarafından 9. yüzyılda inşa edilmiştir. Savunma amacıyla kullanılan kale aynı zamanda krallığın başkentiydi. Kale, bir dizi duvar ve kuleyi içeren karmaşık bir düzene sahip olup birkaç avlu ve yapının içinde bulunmaktadır.
Djoser Piramidi
Djoser Piramidi veya Adımlı Piramit olarak da bilinen Djosercik Piramidi, Mısır’ın Sakara kentinde yer alan bir antik Mısır piramididir. Üçüncü Hanedanlığın hükümdarı olan Firavun Djoser için M.Ö. 27. yüzyılda inşa edilmiştir. Piramit, dünyadaki en eski tamamlanmış taş yapısı olarak kabul edilir ve antik Mısır’daki erken piramit inşaatının önemli bir örneğidir.
Newgrange
Yeniçeriler Vadisi’nde bulunan Newgrange, İrlanda’nın County Meath ilinde yer alan bir Neolitik geçit mezardır. İrlanda’daki en ünlü prehistorik alanlardan biridir. 3200 yılı civarında inşa edilmiş olup, dünyanın en eski yapılarından biri olarak kabul edilir. Mezarlık ve törensel amaçlarla kullanıldığı düşünülmektedir. Anıtın en dikkat çeken özelliği, bir gömü odasına giden uzun ve dar bir tüp olan geçit mezardır. Geçit mezarı, kış güneş dönümünde, yani yılın en kısa gününde güneş ışınlarının bir çatı kutusu aracılığıyla mezar odasını aydınlattığı şekilde hizalanmıştır.
Malta’nın Megalitik Tapınakları
Malta’nın Megalitik Tapınakları, Malta Adaları’ndaki bir dizi antik tapınaktır. Avrupa’nın en eski ve en önemli arkeolojik sitelerinden biri olan bu tapınaklar, Neolitik döneme (MÖ 4000-2500) uzanmaktadır.
Tapınaklar taştan yapılmış olup büyük boyutları ve karmaşık tasarımlarıyla dikkat çekmektedir. Odalardan, geçitlerden ve tören alanlarından oluşmaktadırlar. Ritüel ve merasim amaçlı kullanılan bu alanlar, antik Malta halkının dini ve sosyal yaşamında merkezi bir rol oynamıştır.
Tapınaklar oymalar ve heykellerle süslenmiş olup, antik Malta halkının hayatında önemli bir yer tuttuğuna inanılmaktadır.
La Hougue Bie
La Hougue Bie, Kanal Adaları’ndaki Jersey adasında bulunan bir Neolitik mezar anıtıdır. Kanal Adaları’ndaki en eski ve en önemli arkeolojik sitelerden biri olan bu anıt, MÖ 4. binyıla kadar uzanır. La Hougue Bie, Neolitik döneme özgü bir mezar anıtı olan uzun bir tümülüstür. Mezarlık ve törenel amaçlarla kullanılan odalardan ve geçitlerden oluşmaktadır. Anıt, toprak ve taşlardan yapılmış olup oyulmalar ve heykellerle süslenmiştir.
Giza’nın Büyük Piramidi
Mısır’ın Giza kentindeki Büyük Piramit, antik Mısır piramitlerinin en eski ve en büyüğüdür. Giza Nekropolü’ndeki üç piramitten biri olan bu yapı, antik dünyanın en ünlü simgelerinden biridir. Piramit, MÖ 26. yüzyılda Firavun Khufu için bir mezar olarak inşa edilmiş olup Eski Krallık mimari stilinin bir örneğidir. Kalker bloklardan yapılmış olan piramit, 147 metre yüksekliğe sahiptir ve 4000 yıldan fazla bir süre boyunca dünyanın en yüksek yapısı olmuştur.
Ebla Kraliyet Sarayı
Ebla’nın Kraliyet Sarayı, günümüz Suriye’sinin Ebla şehrinde bulunan eski bir saraydı. MÖ 24. yüzyılda inşa edilmiş olup, antik Yakın Doğu’daki en önemli saraylardan biriydi. Saray, Ebla kralının ikametgahı ve idari merkezi olarak hizmet veren büyük bir yapı kompleksiydi. Odalar, salonlar ve kabartmalar ve yazıtlarla süslü avlular içeriyordu. Saray, Ebla uygarlığının tarihi, kültürü ve günlük yaşamı hakkında değerli bilgiler sunan iyi korunmuş notlarıyla ünlüdür.
Karnak
Karnak, Mısır’ın Luksor kentinde bulunan eski Mısır tapınak kompleksidir. Dünyanın en büyük tapınak komplekslerinden biri olup, 2000 yıldan fazla bir sürede inşa edilen tapınaklar, şapeller, kuleler ve diğer binalardan oluşur. Tapınak kompleksi Amun, Mut ve Khonsu tanrılarına adanmış olup, eski Mısır’da büyük bir ibadet merkeziydi. Karnak, devasa sütunları, obeliskleri ve diğer mimari özellikleriyle ünlüdür ve ayrıca iyi korunan kabartmaları ve yazıtlarıyla eski Mısır’ın tarih ve kültürü hakkında son derece değerli bilgiler sunar.
Khendjer Piramidi
Kefren Piramidi, Mısırlı Firavun Khendjer tarafından inşa edilmiş antik bir Mısır piramididir. Khendjer, MÖ 1332 ila 1323 yılları arasında hüküm süren bu piramidin Firavun’un ölümsel kültüne adanmıştır. Piramit, Orta Krallık tarzı mimarinin bir örneğidir ve kireç taşından yapılmıştır. Odalardan, salonlardan ve dekoratif kabartmalarla süslenmiş koridorlardan oluşur. Piramit, Khendjer’in saltanatı ve antik Mısırlıların günlük yaşamı hakkında değerli bilgiler sunan, iyi korunmuş kabartmaları ve yazıtlarıyla ünlüdür.
Hatshepsut’in Cenaze Tapınağı
Eski Mısır’ın Luksor şehrinde bulunan Hatshepsut Mezar Tapınağı, antik bir Mısır tapınağıdır. M.Ö. 1479-1458 yılları arasında hüküm süren Firavun Hatshepsut tarafından inşa edilmiş olup, Firavunun mezar kültüne adanmıştır. Tapınak, Yeni Krallık dönemi mimari tarzının bir örneğidir ve kumtaşı malzemeden yapılmıştır. Mezar tapınağı, relifler ve yazıtlarla süslenmiş odalardan, salonlardan ve avlulardan oluşur. Tapınak, Hatshepsut’un hükümdarlığı ve eski Mısırlıların günlük yaşamı hakkında değerli bilgiler sunan iyi korunmuş relifleri ve notları ile ünlüdür.
Ramesseum
Ramesseum, Mısır’ın Luksor şehrinde bulunan bir antik Mısır tapınağıdır. 13. yüzyılın başlarında Firavun Ramses II tarafından inşa edilmiş olup Firavun’un ölüsüne adanmıştır. Tapınak, Yeni Krallık dönemi mimari tarzının bir örneğidir ve kumtaşı kullanılarak yapılmıştır. Tapınak, yazıtlarla dolu odalardan, salonlardan ve avlulardan oluşmaktadır. Rameses II’nin devasa heykeli burada keşfedilmesiyle ve tapınağın iyi korunmuş yazıtlarıyla ünlüdür.
Cyrene Tapınağı
Cyrene Tapınağı, antik Yunanistan döneminde Libya’nın Cyrene kentinde bulunan bir tapınaktı. Bu tapınak, kehanet, müzik ve yaycılığın tanrısı Apollo’ya adanmıştı ve antik Libya’daki en önemli tapınaklardan biriydi.
M.Ö. 6. yüzyılda inşa edilen tapınak, Dor stilinde bir örnektir. Mermerden yapılmış olan tapınak, altı sıralı ve 13 sıra sütunlu peripteral bir kolonada sahipti.
Tapınak M.S. 3. yüzyılda yıkıldı ve kalıntıları daha sonra taş ocakları olarak kullanıldı. Tapınak şimdi popüler bir turistik cazibe merkezi olup, Cyrene’nin antik tarihini ve antik Libya din ve kültüründe Apollo tanrısının önemini hatırlatan bir anıt niteliğindedir.
Hera Tapınağı
Hera Tapınağı, ayrıca Hera Lacinia Tapınağı veya Juno Lacinia Tapınağı olarak da bilinen, İtalya’nın Crotona şehrinde bulunan bir antik tapınaktı. Yunan mitolojisinde tanrıların kraliçesi Hera’ya adanmış olan bu tapınak, antik İtalya’daki en önemli tapınaklardan biriydi. M.Ö. 5. yüzyılda inşa edilen tapınak, Dor üslubu mimarinin bir örneğidir. Tüf adı verilen volkanik bir kaya türünden yapılmış olup, altı sıra 13 sütundan oluşan bir peripteral kolonadı vardı. Ne yazık ki, tapınak M.Ö. 3. yüzyılda tahrip edildi ve kalıntıları daha sonra taş ocakları olarak kullanıldı.
Persepolis
Persepolis, Ahameni İmparatorluğu’nun M.Ö. 550-330 yılları arasında antik Yakın Doğu’nun büyük bir bölümünde hüküm süren törensel başkenti olarak bilinir. Günümüz İran’ında yer alan Persepolis, ülkenin en önemli arkeolojik alanlarından biridir. M.Ö. 6. yüzyılda Ahameni kralı Darius I tarafından kurulan Persepolis, bir kraliyet sarayı ve yönetim merkezi olarak kullanılmıştır. Karmaşık bir yapıya sahip olan Persepolis’te saraylar, salonlar ve başka binalar yer alır ve hepsi oyma süslemeler ve heykellerle süslüdür. Tepesiyle ünlü olan alan, kraliyet törenleri ve diğer önemli etkinlikler için kullanılan devasa bir platforma sahiptir.
Parthenon
Partenon, Atina Akropolisi’nde bulunan ve Atina’nın koruyucusu olan tanrıça Athena’ya adanmış bir tapınaktır. MÖ 5. yüzyılda inşa edilmiş olup klasik Yunan mimarisinin en önemli örneklerinden biri olarak kabul edilir. Partenon, tapınağın çevresini saran sütunlarla çevrili bir peripteral tapınaktır. Mermerden yapılmış olup özgün Dor tarzıyla dikkat çeker. Tapınak, efsanevi sahneleri ve figürleri betimleyen heykeller ve kabartmalarla süslenmiştir. İlk olarak dini törenler için kullanılmış, daha sonra Hristiyan kilisesine dönüştürülmüştür.
Sveshtari’nin Trakyalı Mezarı
Sveshtari Köyü’nde bulunan Trakya Mezarı, Bulgaristan’da yer alan bir antik mezardır. M.Ö. 3. yüzyıla tarihlenen ve antik Trakya kültürüne ait olan bu iyi korunmuş mezar, taştan yapılmış ve dikdörtgen şeklindedir. Kubbe şeklindeki tavanı, mitolojik sahneleri tasvir eden fresklerle süslenmiştir. Bu sanat eserleri, Trakya sanatının en iyi örneklerinden biri olarak kabul edilir. Mezar, efsanevi yaratıklar ve hayvan figürleriyle süslü karmaşık oymalar ve heykellerle bezenmiştir.
Dhamek Stupa
Dhamek Stupa, Sarnath yakınlarında yer alan bir Budist stupdur. Hindistan’daki en eski ve en önemli Budist stuplardan biri olan Dhamek Stupa, Budha’nın aydınlanmayı elde ettikten sonra ilk vaazını verdiği yer olarak kabul edilir. Stupa, M.S. 5. yüzyılda inşa edilmiş olup tuğla ve taştan yapılmıştır. Çapı 43 metre ve yüksekliği 28 metre olan bu silindirik yapı, karmaşık oyuntularla süslenmiştir ve dört girişe sahip bir taş korkulukla çevrilidir. Dhamek Stupa, dünyanın dört bir yanından gelen Budistler için popüler bir turistik cazibe merkezi ve ziyaret yeri olarak bilinir.
İlk Qin İmparatoru Mağarası
İlk Qin İmparatoru’nun Mozolesi, Çin’in Xi’an şehrinde bulunan bir antik gömü alanıdır. Mozole, MÖ 246 ila 210 yılları arasında hüküm süren Qin Shi Huang’un mezarıdır. Li Dağı’nın eteklerinde yer almaktadır ve Qin Shi Huang ve diğer imparatorluk ailesi üyelerine ait mezar ve gömü alanları kompleksi tarafından çevrilidir. Mozole, terrakota savaşçılarıyla ünlüdür. Savaşçılar, imparatorun ardından onu korumak için gömülen, hayat boyutlarında terrakota asker ve at heykelciklerinin bir koleksiyonudur.
Dun Carloway
Dun Carloway, İskoçya’nın Outer Hebrides adalarında bulunan Isle of Lewis’de yer alan iyi korunmuş bir Demir Çağı kalesidir. Bir broch, İskoçya’nın eski sakinlerinin Demir Çağı sırasında inşa ettiği tahkimli bir kule türüdür. Dun Carloway, İskoçya’daki en iyi korunmuş broch’lardan biridir ve M.Ö. 1 veya 2. yüzyıla kadar uzandığı düşünülmektedir. İkili duvarlara ve kuleye çıkan merkezi bir merdivene sahip olan bu dairesel yapı, muhtemelen bir savunma yapısı ve bir yaşam alanı olarak kullanılmış olabilir ve bir şef veya zengin bir aile tarafından işgal edilmiş olabilir.
Maison Carrée
Fransa’nın Nîmes şehrinde bulunan Maison Carrée, iyi korunmuş bir Roma tapınağıdır. Dünyanın en iyi korunmuş Roma tapınaklarından biri olarak kabul edilen bu yapı, Roma mimarisinin bir başyapıtı olarak değerlendirilir. Tapınak, MS 1. yüzyılda inşa edilmiş olup, Castor ve Pollux tanrılarına adanmıştır. Kalkerden yapılan tapınak, üzerinde altı yivli sütunlu Korint düzenine sahip bir kolonadla bezelidir. Tapınak, dikdörtgen bir plana sahiptir ve tüm yönlerde simetrik yapıdadır. İlk olarak halkın toplanma ve dini törenler için kullanılan bu yapı, şimdi popüler bir turistik cazibe merkezi ve Nîmes’in Roma mirasının bir sembolüdür.
Lei Cheng Uk Han Mezarı
Hong Kong, Çin’de bulunan Lei Cheng Uk Han Mezar Müzesi, bir antik Han hanedanlığı mezarı yerinden inşa edilmiştir. 1955 yılında inşaat çalışmaları sırasında keşfedilen mezar, Doğu Han dönemine (M.Ö. 25-220) kadar uzandığı kabul edilmektedir. Aynı zamanda zengin bir aileye ait olduğuna inanılmaktadır. Mezar bir gömü odası, bir seramik atölyesi ve gömü odasına giden bir geçitten oluşmaktadır.
Garni Tapınağı
Garni Tapınağı, Garni, Ermenistan’da bulunan bir Hellenistik tapınaktır. Bu, Ermenistan ve eski Sovyetler Birliği’ndeki tek klasik tapınaktır. Tapınak, MS 1. yüzyılda inşa edilmiş olup, Yunan tanrısı Apollo’nun Ermeni eşdeğeri olan Mihr tanrısına adanmıştır. Bina, Hellenistik dönemde bölgede popüler olan Greko-Romen mimari tarzının bir örneğidir. Bazalt bloklardan yapılmış olup, 24 adet yivli Korint sütunu olan bir kolonnadı bulunmaktadır.
Kolizeum
Kolezyum, aynı zamanda Flavian Amfi Tiyatrosu olarak da bilinen, Roma’nın merkezinde yer alan oval bir amfitiyatro’dur. Eski dünyanın en ünlü simgelerinden biri olan Kolezyum, Roma mimarisi ve mühendisliğinin bir başyapıtı olarak kabul edilir. Kolezyum, 70 ile 80 yılları arasında inşa edildi. Başlangıçta gladyatör dövüşleri, taklit deniz savaşları, hayvan avları, infazlar ve ünlü savaşların yeniden canlandırıldığı halka açık gösteriler için kullanılıyordu.